Το πένθος κι ο εαυτός *
Η λύπη, η μελαγχολία, το πένθος, όταν ένας άνθρωπος πεθαίνει είναι φυσικά κι αναμενόμενα. Είναι ανθρώπινα, καθώς υπενθυμίζουν στον καθένα μας την κοινή μας μοίρα.
Παρατηρώ όμως μια εμμονή στα media, ειδικά τα κοινωνικά, γύρω από τους θανάτους και τα μνημόσυνα συγγραφέων, διανοούμενων, καλλιτεχνών, διασήμων εν γένει, που ξεφεύγει από το αναμενόμενο. Οι τοίχοι του facebook, η χρονογραμμή του twitter, δεν περιμένουν τον αιφνίδιο θάνατο για να πενθήσουν· καθημερινά γεμίζουν με φωτογραφίες και ημερομηνίες σπουδαίων και σημαντικών που γεννήθηκαν ή «φύγανε» σαν σήμερα.
Τα social media δεν είναι όμως ημερολόγια απωλειών ή πένθους, είναι χώροι δόμησης και αποδόμησης εαυτού. Κατά συνέπεια, το πένθος, επετειακό ή επικαιρικό, έχει σχέση με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας. Καλλίτερα: Το πένθος είναι ο τρόπος που συγκροτούμε τον εαυτό μας.
Κι έχει ενδιαφέρον ότι οι εαυτοί δεν συγκροτούνται στη βάση καθημερινών πράξεων και παραλήψεων, επιλογών και απορρίψεων, ιδεών ή πραγμάτων, αλλά στο βάθος επιμνημόσυνων αναφορών σε ανθρώπους οπωσδήποτε σπουδαίους και σημαντικούς. Είναι εντελώς διαφορετικό να διαβάζω και να διαλέγομαι με τα έργα του Ντοστογιέφσκι, του Τόμας Μανν ή του Μπρωντέλ, να προβληματίζομαι με τις ιδέες τους και να τους σχολιάζω στην ιστοσελίδα ή τον φεϊσμπουκικό μου τοίχο, κι άλλο να παραφυλάω την μέρα που γεννήθηκαν ή που πέθαναν για να αναρτήσω την φωτογραφία τους με τις ημερομηνίες αρχής και τέλους.
Σκέφτομαι ότι δεν είναι εύκολο να εξηγηθεί το φαινόμενο –άλλωστε δεν αποτελεί ελληνικό προνόμιο, αλλά ολόκληρου του ευρωπαϊκού, ίσως του δυτικού, κόσμου. Έχει να κάνει με τον τρόπο που οριοθετούμε τις σχέσεις μας, πώς τοποθετούμε τους εαυτούς μας αναφορικά με το παρόν και το παρελθόν, την πολύμορφη ανασφάλεια που βιώνουμε, το έλλειμμα σε στόχους, σε οράματα και αξίες· με την εμπειρία χιλιετηρίδων που συνολικά, σαν ανθρωπότητα, αλλά κι ο καθένας ξεχωριστά, κουβαλάμε στους ώμους μας. Κι έχει βεβαίως να κάνει και με την πολυπλοκότητα του κόσμου, το πλήθος των ανεπεξέργαστων πληροφοριών που δεχόμαστε, τους αστραπιαίους ρυθμούς που ζούμε τις ζωές μας.
Φαίνεται ότι όσο τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις για να τις προλάβουμε, τόσο ακίνητη στέκει η ψυχή μας. Ανίκανη να κάνει ένα βήμα μπροστά, καθηλωμένη, αδυνατεί να διακρίνει την ομορφιά της πραγματικότητας, να αφομοιώσει την εμπειρία του παρόντος, να την μετουσιώσει σε έργο, κι έτσι αναπαύεται βουλιάζοντας στην πένθιμη νοσταλγία –είναι αυτός ο "πολιτισμός θανάτου", που περιέγραφε ο Ευγένιος Αρανίτσης ήδη από το (ευφορικό και προ-Ολυμπιακό) 1999.
………………
Να παγώσουμε τον χρόνο ή να τον βραδύνουμε, να στενέψουμε τον χώρο, να απλοποιήσουμε τον κόσμο, είναι αδύνατο. Ο εγχρονισμός στο σήμερα είναι ο μόνος τρόπος να απαλλαγούμε από την θανατίλα της νοσταλγίας και το μόνιμο πένθος· ο μόνος τρόπος να γίνουμε δημιουργικοί και ν’ αγαπήσουμε ξανά αυτό που έχουμε κι αυτό που είμαστε· ο μόνος τρόπος εν τέλει να σώσουμε την ψυχή μας…
………………
* Αναδημοσίευση με αφορμή το "ντελίριο" πένθους για την απώλεια του Παντελίδη, και τον ορυμαγδό από φλογερά σχόλια και αντεγκλήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Με λίγα λόγια: Ζωή σε μας! Γιατί "μια ζωή την έχουμε, κι αν δε τη γλεντήσουμε, τι θα καταλάβουμε, τι θα καζαντήσουμε;"
Πηγή: fvasileiou.wordpress.com
Στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, βρίσκεται η «κοιμωμένη», ένα έργο που έκανε διάσημο το γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά και αθάνατο ένα ρομαντικό και πανέμορφο κορίτσι.
Διαβάστε τη συγκλονιστική αυτή ιστορία εδώ: http://news247.gr/